Niedokrwistość autohemolityczna

magdaa955

Niedokrwistość autohemolityczna, znana też pod nazwą AIHA (ang. autoimmune hemolytic anemia) lub IMHA (ang. immune-mediated hemolytic anemia) to choroba coraz częściej diagnozowana u psów i kotów. Śmiertelność w przypadku tej choroby jest dość wysoka.

Niedokrwistość to ogólnie mówiąc zaburzenie dotyczące zbyt małej ilości erytrocytów we krwi. Może być spowodowana różnymi czynnikami, między innymi hemolizą. Podczas hemolizy hemoglobina zostaje uwolniona z erytrocytów, a następnie przeciwciała wytworzone przez organizm doprowadzają do zniszczenia erytrocytów. Organizm błędnie rozpoznaje swoje własne erytrocyty jako ciało obce. Normalna długość życia erytrocytów to około 120 dni. Jednak w przypadku niedokrwistości hemolitycznej, erytrocyty giną tak szybko, że szpik kostny nie nadąża z produkcją nowych krwinek.
Przyczyny

AIHA może występować jako choroba pierwotna lub wtórna. Podstawowym powodem zachorowania jest utrata przez organizm kontroli nad prawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Jeśli AIHA występuje jako choroba pierwotna, zidentyfikowanie przyczyny jest niemożliwe (chorobę taką określamy wtedy mianem idiopatycznej, czyli takiej, która ma niejasne podłoże, jest „chorobą samą z siebie”).

W przypadku wtórnej niedokrwistości hemolitycznej, przyczyną pierwotną jest inna choroba lub dolegliwość. Czynnikami sprzyjającymi wystąpieniu choroby są:
- stres
- ruja
- poród
- reakcja na niektóre leki
- pobranie przeciwciał niszczące erytrocyty wraz z mlekiem matki (u młodych zwierząt)
-choroby zakaźne (hemobartoneloza, babeszjoza, leptospiroza, białaczka kocia, ehrlichioza i inne)
- nowotwory
- przewlekle stany zapalne (np. zapalenie okrężnicy)
- zarażenie dirofilariami (pasożyt bytujący w sercu, jego angielska nazwa to „heartworm”)
- reakcje uczuleniowe po użądleniu przez pszczołę

U psów choroba ta ma często podłoże genetyczne. Częściej występuje u suk niż u samców. Predysponowane do zachorowania rasy to: seter irlandzki, pudel, cocker spaniel, owczarek staroangielski. Wiek zachorowania to zwykle 2-8 lat. U kotów niedokrwistość autohemolityczna występuje często przy białaczce kociej, hemobartonelozie i chłoniaku. Występuje niezależnie od wieku, płci, czy rasy.
Objawy

Niedokrwistość autohemolityczną rozpoznać można na podstawie następujących objawów:

- nadwrażliwość na niskie temperatury
- utrata apetytu
- osłabienie organizmu
- wymioty
- biegunka
- żółtaczka (czasami)
- szybsza akcja serca
- przyspieszony oddech
- blade błony śluzowe
- powiększenie śledziony i wątroby (w przypadku znacznego rozpadu krwinek)
- uogólnione powiększenie węzłów chłonnych
- apatia
- chudnięcie
- trudności w oddychaniu
- przewracanie się
- bóle stawów
- pojawiające się często siniaki
- rzadko: zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu
- może, lecz nie musi wystąpić gorączka

Jeśli podejrzewamy u naszego zwierzęcia niedokrwistość autohemolityczną niezwłocznie udajmy się z nim do lekarza weterynarii, aby podjąć jak najszybsze działania w celu ratowania zdrowia i życia naszego pupila.
Diagnozowanie

Rozpoznania niedokrwistości autohemolitycznej dokonuje lekarz weterynarii na podstawie wyników podstawowych i specjalistycznych badań.

Z badań podstawowych należy wykonać:

- badanie kliniczne
- pełne badanie krwi (biochemiczne i morfologiczne)
- badanie moczu

Z badań specjalistycznych należy wykonać:

- test autoaglutynacji
- test Coombsa

Jeśli zwierzę jest chore na niedokrwistość autohemolityczną, badanie krwi wykaże niedokrwistość regeneratywną (we krwi obserwuje się podwyższony poziom młodych czerwonych krwinek – retikulocytów, które powstają w wyniku wzmożonej pracy szpiku kostnego). Badanie moczu wykazuje wysoki poziom bilirubiny i/lub hemoglobiny (oznacza to, że chorobie towarzyszy hemoliza).

Chorobę potwierdza dodatni wynik testu aglutynacji – oznacza on obecność przeciwciał niszczących czerwone krwinki. Ostatecznym potwierdzeniem niedokrwistości autohemolitycznej jest wykonanie testu Coombsa. Jeśli nie ma możliwości wykonania tego specjalistycznego badania, lekarz w celu postawienia jednoznacznej diagnozy musi wykluczyć wszystkie inne choroby, których objawem jest niszczenie czerwonych krwinek (np. infekcje, nowotwory)
Leczenie

Leczenie ma na celu zahamowanie rozpadu czerwonych krwinek, zahamowanie wytwarzania przeciwciał, które do tego rozpadu doprowadzają oraz utrzymanie odpowiedniego poziomu natlenienia tkanek.

W terapii stosuje się leki o działaniu immunosupresyjnym – w pierwszej kolejności kortykosteroidy, a jeśli nie widać poprawy zdrowia, lekarz włącza cyklosporynę lub cyklofosfamid. Dodatkowo wdraża się leczenie wspomagające.

Leki immunosupresyjne mogą powodować szereg skutków ubocznych, jednak są konieczne dla ratowania życia zwierzęcia. Skutki uboczne to: nadmierne pragnienie, częstsze oddawanie moczu, zwiększony apetyt, przyrost masy ciała, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zwiększona podatność na infekcje (ze względu na działanie leków, powodujące obniżenie odporności).

Czasem istnieje konieczność wykonania pełnej transfuzji krwi lub podania zastępczego środka syntetycznego podwyższającego poziom hemoglobiny.

Rokowania są dobre, jeśli wystąpiła łagodna postać choroby. Jeśli wystąpi choroba wątroby, nerek oraz inne choroby immunologiczne, rokowania są raczej ostrożne. O złych rokowaniach można mówić, gdy w przebiegu choroby występuje hemoliza wewnątrznaczyniowa, a test aglutynacji jest dodatni.

Możliwe powikłania przy AIHA to wystąpienie zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC), posocznica, ostra zakrzepica, niewydolność nerek, przewlekła hemoliza.

Źródło: [link widoczny dla zalogowanych]